Zbigniew Namysłowski

Zbigniew Namysłowski urodził się 9 września 1939 roku, czyli w kilka dni po napaści hitlerowskiej na Polskę, w pociągu jadącym z Warszawy do Wilna. Oboje rodziców stracił w czasie wojny, matka wywieziona do obozu Stuthoff zmarła tam, ojciec więziony przez bolszewików w Wilnie, nigdy już nie wrócił. Osierocony wychowany został przez babcię Julię Żeromską.

Wysłany przez babcię do Krakowa uczył się w Podstawowej Szkole Muzycznej w klasie fortepianu. Po ukończeniu szkoły, w 1954 roku powrócił do Warszawy, gdzie   kontynuował naukę w Liceum Muzycznym w klasie wiolonczeli.

Był niebywale utalentowany. Miła niezwykłą zdolność opanowania niemal każdego instrumentu. To spowodowało, że koledzy nazywali go „człowiek orkiestra”.

Zafascynowany jazzem tradycyjnym zrezygnował z dalszego doskonalenia się w jako wiolonczelista.

Zadebiutował w 1955 roku jako pianista jazzowy w zespole Five Brothers, działającym przy studenckim klubie Hybrydy. Zespół wystąpił tylko raz.

W rok później już jako puzonista grał w amatorskim zespole dixielendowym Mieczysława Wadeckiego.

Na tym instrumencie grał później w znanych polskich zespołach dixielandowych, m.in. w Modern Dixielanders pianisty Witolda Krotochwila. W następnych latach współpracował też z tak znanymi formacjami, jak Polish All Stars, Traditional Jazz Makers, New Orleans Stompers, Modern Jazz Group.

W 1957 jako wiolonczelista grał w zespole Krzysztofa Sadowskiego – Modern Combo, z którym wystąpił na Festiwalu Jazzowym w Sopocie. Pierwszy skład tworzyli: Krzysztof Sadowski – piano, leader, Józef Gawrych – vibraphone, Janusz Sidorenko – guitar, Janusz Rafalski – bass, Andrzej Kozerski – drums.

W rok później, ponownie jako puzonista podjął współpracę z zespołem Hot Club Melomani, z którym uczestniczył w historycznym wydarzeniu jakim był pierwszy koncert jazzowy w Filharmonii Narodowej w Warszawie w 1958 roku.

Również w 1958 roku, po raz pierwszy po wojnie, polskie zespoły jazzowe wyjechały na koncerty do Europy Zachodniej – Danii i Francji.

Namysłowski znalazł się w gronie polskich muzyków jazzowych biorących udział w tym wyjeździe. Grał w Danii w formacji Polish All Stars, a we Francji – z zespołem Modern Dixielanders.

Nie związał się na długo z jazzem tradycyjnym. Pożegnał się z nim na stałe w 1960. Zaczął też grać na saksofonie altowym, który niebawem stał się jego wiodącym instrumentem. Do 1963 grał w grupie The Wreckers Andrzeja Trzaskowskiego. Z nią też wyjechał na pierwsze koncerty polskiego zespołu jazzowego w Stanach Zjednoczonych. W 1962 roku grupa wystąpiła na jednym z największych festiwali jazzowych w Newport. W międzyczasie realizował własne plany artystyczne. Już w 1961 roku utworzył swój pierwszy, ważny w jego karierze zespół Jazz Rockers. W kolejnych latach powoływał do życia kolejne grupy głównie kwartety i kwintety. Współpracowała z takimi jazzmanami, jak Krzysztof Komeda, Włodzimierz Gulgowski, Tadeusz Wójcik, Czesław Bartkowski, Adam Matyszkowicz, Janusz Kozłowski, Roman Dyląg, Jon Christensen, Stanisław Cieślak, Tomasz Szukalski, Paweł Jarzębski, Kazimierz Jonkisz, Wojciech Karolak, Sławomir Kulpowicz, Janusz Stefański, Kuba Stankiewicz, Darek Oleszkiewicz, José Torres, Janusz Skowron, Zbigniew Wegehaupt i Cezary Konrad, dużo później również z Leszkiem Możdżerem.

Dużo podróżował po świecie. W 1978 wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Tam głównie koncertował z Michałem Urbaniakiem i Urszulą Dudziak. Po dwóch latach powrócił do, aby związać się m.in. ze Studiem Jazzowym Polskiego Radia, Stowarzyszeniem Popierania Prawdziwej Twórczości „Chałturnik”, grupą Jana Ptaszyna Wróblewskiego. Współpracował też z zespołem Novi Singers w czasie  podróży artystycznych do Indii, Nowej Zelandii i Australii. Nawiązał ciekawą współpracę z grupą Niebiesko-Czarni i Niemen Enigmatic. Z utworzonymi przez siebie grupami koncertował na najważniejszych festiwalach jazzowych zarówno w kraju, jak i za granicą, m.in. brał udział w prawie wszystkich festiwalach „Jazz Jamboree”. Wystąpił we wszystkich krajach europejskich oraz w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Indiach, Australii, Nowej Zelandii, Izraelu, na Kubie, w Meksyku, Brazylii, Kuwejcie i Republice Południowej Afryki.

Zafascynowany był polskim folklorem. Trzeba wspomnieć jego słynny koncert z góralami z zespołem Jana Karpiela Bułecki w 1994 r. na Jazz Jamboree. Fascynacja ta zaowocowała tym, że od osiemnastu lat każdego roku jesienią organizowany jest w Tatrach Jazz Camping Kalatówki, podczas którego tradycyjnie odbywa się koncert muzyków jazzowych z góralami.

Zbigniew Namysłowski odwoływał się w swojej twórczości też do muzyki klasycznej łącząc ją jazzem. Był autorem projektów m.in. „Mozart in Jazz” oraz „Mozart Goes Jazz”.

Od 1993 r. najczęściej koncertował z grupą w skład, której wchodzili: Leszek Możdżer, Zbigniew Wegehaupt (1954-2012), Cezary Konrad.

Od 2012 roku prowadził złożony z najzdolniejszych uczniów Wydziału Jazzu Państwowej Szkoły Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie i Policealnego Studium Jazzu im. H. Majewskiego zespół Bednarska Super Band.

W ostatnich latach z jego inicjatywy powstał 17-osobowy Big Band „Kalatówki”, której był liderem, głównym kompozytorem i aranżerem.

Zbigniew Namysłowski ma bogaty dorobek artystyczny. Komponowaniem zaczął zajmować się w latach 60. Nagrał przeszło 30 autorskich płyt. Wiele z nich wydana została za granicą, m.in. w 1964 roku płyta „Lola”. Album ten został nagrany w Anglii dla wytwórni DK, tej samej, która nagrywała The Rolling Stones. Zdjęcie na okładce tej płyty wykonał ten sam fotograf, który fotografował The Rolling Stones.

Takie płyty jak „Winobranie”, „Kuyaviak Goes Funky” stały się przebojami jazzowymi. Uznane zostały przez magazyn „Jazz Forum” za płyty wszechczasów w polskim jazzie.

Za swoją twórczość artystyczną otrzymał wiele nagród oraz był zwycięzcą wielu ankiet czytelników i krytyków prestiżowych polskich i światowych magazynów muzycznych.

Był zdobywcą trzech Nagród Muzycznych „Fryderyk” – za albumy „Namysłowski Quartet & Zakopane Highlanders Band” (przyznana w 1995 roku) i „Assymetry” (2006), w 2006 uzyskał tytuł za jazzowego muzyka roku. W 2009 roku uhonorowano jego wybitny wkład w muzykę jazzową i całokształt osiągnięć artystycznych Złotym Fryderykiem. W 2007 roku został nagrodzony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Prezydent RP uhonorował go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Zbigniew Namysłowski odszedł 7 lutego 2022 roku. Był wspaniałym saksofonistą jazzowym, kompozytorem, aranżerem, leader wielu formacji jazzowych, nauczycielem wielu pokoleń młodych muzyków jazzowych, jest i będzie legendą polskiego jazzu.

Paweł Brodowski, redaktor naczelny „Jazz Forum”, tak mówił o Namysłowskim: „Trudno w to uwierzyć, ale Zbigniew Namysłowski to młodzieńcza twarz polskiego jazzu. Mijają dziesięciolecia, a wybitny saksofonista, kompozytor i lider wciąż zaskakuje nowymi pomysłami i wyznacza standard, według którego mierzeni są inni muzycy, nie tylko jego po­kolenia”

Wybrana DYSKOGRAFIA:
1959: Modern Dixielanders – Spotkanie z Conoverem w Polsce
1960: Kalatówki ’59 – The Wreckers
1962: Holiday Moods – Namysłowski Jazz Rockers
1962: Muzyka Krzysztofa Komedy Vol. 1
1962: Standards – Namysłowski Jazz Rockers
1963: Jazz Jamboree 63 Vol. 3 – Namysłowski Quartet
1963: Zbigniew Namysłowski with The Instrumental Ensemble Andrzej Mundkowski
1963: Brigitte Petry with The Zbigniew Namysłowski Quintet
1964: Marek Tarnowski with the Zbigniew Namysłowski Instrumental Sextet
1964: Fryderyka Elkana & Urszula Dudziak with the Zbigniew Namysłowski Instrumental Sextet
1964: Lola – Zbigniew Namysłowski Modern Jazz Group
1965: Novi – Novi Singers
1966: Zbigniew Namysłowski Quartet – Polish Jazz Vol. 6
1966: Astigmatic – Krzysztof Komeda Quintet
1967: William Big Bill Ramsey with the Zbigniew Namysłowski Quartet
1967: Muzyka Krzysztofa Komedy Vol. 3
1968: Novi in Wonderland – Novi Singers
1970: Niemen Enigmatic
1971: Czerwony Album – Niemen
1972: Zbigniew Namysłowski Group with Marianna Wróblewska
1972: Koncert podwójny na pięciu solistów i orkiestrę
1973: Winobranie – Namysłowski Quintet
1973: All Stars – After Hours
1974: Easy, Easy – Wojciech Karolak
1974: SPPT Chałturnik
1975: Jazz Jamboree 75 Vol. 2 – Namysłowski Quintet
1975: Kuyaviak Goes Funky – Namysłowski Quintet
1976: Geomusic 111-PL – Michael J. Smith, Zbigniew Namysłowski, Jacek Bednarek
1977: Live In Der Balver Höhle – Namysłowski Quartet
1977: Zbigniew Namysłowski
1977: Urbaniak – Michał Urbaniak Group
1978: Namymanu – Guido Manusardi Quartet feat. Zbigniew Namysłowski
1978: Namyslovsky
1978: 1. 2 .3. 4. – Namysłowski Quartet
1978: Fusion – Klaus Lenz Jazz & Rock Machine
1979: Future Talk – Urszula Dudziak
1980: Z lotu Ptaka – Jan Ptaszyn Wróblewski
1980: Follow Your Kite – Namysłowski Air Condition
1980: Sleepless Nights – Klaus Lenz Jazz & Rock Machine
1981: Air Condition – Namysłowski Air Condition
1980: Follow Namysłowski 1966-1980
1980: For Kati ‎- Imre Köszegi Quartet feat. Zbigniew Namysłowski
1984: Plaka Nights – Namysłowski Air Condition
1984: Reggae for Zbiggy – Gárdonyi & Namyslowski
1987: Open – Namysłowski The Q
1987: Songs of Innocence
1988: Oui – Richard Kruza feat. Zbigniew Namysłowski
1989: Vismaya – Zbigniew Namysłowski, Andrzej Jagodziński, Jacek Niedziela, Eryk Kulm, Jerzy Bartz
1989: Cy to blues, cy nie blues – Namysłowski The Q
1991: Without a Talk – Namysłowski Quartet
1992: The Last Concert – Namysłowski Quartet
1993: Dances
1993: Secretly and Confidentialy – Namysłowski Quartet
1994: Double Trouble – Deborah Brown & Zbigniew Namysłowski
1995: Joy – Bob Degen, Hartmut Kracht, Peter Weiss feat. Zbigniew Namysłowski
1995: Zbigniew Namysłowski Quartet & Zakopane Highlanders Band
1999: 3 Nights
1999: Mozart in Jazz – Wojtek Mrozek, Camerata Quartet, Namyslovski Jazz Quartet
1999: Mozart Goes Jazz – Namysłowski w Trójce
2000: Jazz & Folk – Namysłowski Quartet & Zakopane Highlanders
2004: Go! – Remy Filipovitch
2006: Assymetry
2008: Live at Kosmos, Berlin – Namysłowski Quartet with Joachim Kühn
2008: Jazz na Hradě – Namysłowski Quintet
2009: Follow Namysłowski
2009: Nice & Easy – Namysłowski Quintet
2016: Polish Jazz – Yes! – Namysłowski Quintet
2016: Bednarska SuperBand Live
2018: Archiwum polskiego jazzu – „Kaloryfer”, Namysłowski Quartet

Marek Z. R.

Opracowując korzystano z:
– https://www.muzeumjazzu.pl/zbigniew-namyslowski-2/
– https://culture.pl/pl/tworca/zbigniew-namyslowski
– materiały zamieszczane w Jazz Forum: ZBIGNIEW NAMYSŁOWSKI – MUZYK SZCZĘŚLIWY i Zmarł Zbigniew Namysłowski – legenda polskiego jazzu autorstwa Anny Bernat

 

Views: 41