„Das Wohltemperierte Klavier” J.S. Bacha (BWV 846-893) to dwa tomy preludiów i fug we wszystkich 24 tonacjach durowych i mollowych. J.S. Bach tom pierwszy ukończył w 1722 roku, w wieku 37 lat, gdy pracował w Köthen w Niemczech. Tom drugi powstał dwie dekady później w Lipsku. Oba tomy wydano drukiem w 1801 roku, czyli prawie pół wieku po śmierci kompozytora. Przez następne wieki muzyka ta miała istotny wpływ na kompozytorów od Mozarta, Beethovena i Chopina, po Brahmsa, Szostakowicza i wielu innych.
W 1987 roku Keith Jarrett nagrał na fortepianie pierwszy tom „Das Wohltemperierte Klavier Book 1” Jana Sebastiana Bacha. Była to pierwsza z serii uznanych płyt Jarretta z kompozycjami Bacha, które nagrał dla ECM.
Nagranie studyjne Keitha Jarretta zostało wykonane na miesiąc przed nagraniem koncertu na żywo, w lutym 1987 roku i było pierwszym z serii jego uznanych nagrań Bacha.
Koncert na żywo został nagrany w marcu 1987 roku w Troy Savings Bank Music Hall w stanie Nowy Jork, miejscu znanym z pięknej akustyki. Nie został jednak wydany na płycie.
Kiedy ukazał się album studyjny, wielu słuchaczy zaskoczyła powściągliwość Jarretta w sposobie interpretacji tych kultowych preludiów i fug.
Wielu muzykologów podaje, że Bachowi, gdy tworzył swoje dzieła chodziło o strój nierównomiernie temperowany, który pozwalał grać w 24 tonacjach i osiągać różnorodne brzmienia. Zestawienie tonacji w pary pozwala uchwycić różnice pomiędzy nimi, i tak Bach podobno stroił swoje instrumenty.
Jarrett powiedział: „Kiedy gram Bacha, nie słyszę muzyki, słyszę prawie cały proces jego myślenia”.
Słychać to, jak Jarrett grając utwory jest głęboko zestrojony, z tym co nazwał „procesem myślenia” Bacha. Nie narzuca nadmiernie swojej osobowości, swojego stylu gry. Jarrett pozwolił, aby każda zagrana nuta partytury oddała liryzm linii melodycznej, jej taneczny puls.
Jest to szczególnie widoczne w nagraniu koncertowym Keitha Jarretta The Well-Tempered Clavier, gdzie na całość wykonania nakłada się jeszcze energia wynikającą z koncertu.
Jarrett zawsze podkreśla, że J.S. Bach był improwizatorem i, w pewnym sensie, geniusz Jarretta jako improwizatora przybliża go duchowo do kompozytora.
Niepublikowane dotychczas nagranie koncertowe Keitha Jarretta wykonującego The Well-Tempered Clavier Book 1 Johanna Sebastiana Bacha nareszcie jest dostępne w sprzedaży.
Oba nagrania, studyjne i koncertowe ukazały się na dwupłytowym albumie CD. Zostały wydane przez ECM w 2019 roku.
Jarrett o swoim subtelnym podejściu do muzyki Bacha mówi:
„Ta muzyka nie potrzebuje mojej pomocy. Linie melodyczne same w sobie są dla mnie ekspresyjne. Sam ich kierunek i kombinacje są ekspresyjne z natury”.
Trzeba wspomnieć, że ten wspaniały muzyk jazzowy nagrał w swojej karierze bardzo wiele dzieł klasycznych dla ECM, z repertuaru Bacha, Szostakowicza, Arvo Pärta, Bela Bartóka czy Samuela Barbera, przy współpracy z takimi artystami, jak Michelle Makarski, Kim Kashkashian i Gidon Kremer.
Marek Rachowski
Views: 9
NAJNOWSZE KOMENTARZE